Gisteren: pamfletten – Vandaag: TikTok video's
Marketing is in de afgelopen decennia aanzienlijk veranderd, versneld en uitgebreid. Met de komst van het internet, websites en sociale media raakten flyers, posters op pilaren en dikke catalogi op de achtergrond.
Hoe het allemaal begon…
Archeologische vondsten wijzen erop dat de eerste reclameboodschappen al in 4000 v.Chr. werden overgebracht. Met de boekdrukkunst in de 15e eeuw begon de triomftocht. Advertenties werden in de vorm van pamfletten en flyers aan het publiek gebracht. Het duurde echter tot het midden van de vorige eeuw voordat klassieke reclame een goed gefundeerd concept werd in de zin van moderne marketing. Tegenwoordig ligt de nadruk vooral op online marketing, zoals zoekmachineoptimalisatie (SEO), advertenties plaatsen en content marketing.
Manfred Bruhn, hoogleraar bedrijfsmanagement aan de universiteit Basel, beschrijft de ontwikkeling van de moderne marketing vanaf de jaren 50 in zeven fasen:
- jaren 50: productgerichtheid
- jaren 60: verkoopgerichtheid
- jaren 70: marktgerichtheid
- jaren 80: concurrentiegerichtheid
- jaren 90: omgevingsgerichtheid
- vanaf 2000: oriëntatie op de dialoog
- vanaf 2010: netwerkoriëntatie
In iedere fase lag de nadruk op iets anders. In de jaren 50 probeerde iedereen zoveel mogelijk producten te produceren tegen zo laag mogelijk prijzen. De gedachte was dat de klant vanzelf zijn product kwam halen. In de jaren 60 werd reclame in het leven geroepen. Vooral om producten en diensten onder de aandacht te brengen bij de (potentiële) klant. In de volgende decennia waren het vooral advertenties op televisie, in kranten en op radio die de maatschappij zouden moeten aanzetten om producten te kopen.
Tot dan toe spreken we van traditionele marketing
1998. Het jaar van de opkomst van Google. Alles veranderde. Plotseling waren er ontelbare mogelijkheden om marketing te bedrijven via het internet. Voor het eerst was het ook mogelijk om reclame interactief vorm te geven. De klassieke reclame (banners, pop-ups) was nog steeds overheersend, alleen zijn mediaformaat was veranderd.
Websites waren ineens een must have voor bedrijven. Hoe meer internetgebruikers er kwamen, des te meer kwam het besef om de website juist als marketingmiddel in te zetten. Dankzij chats en e-mails was reclame niet langer eenzijdig, maar werd het een gesprek tussen bedrijven en klanten.
Pay-per-click (PPC) ontwikkelde zich als een factureringsmodel: aangezien het nu mogelijk was te bepalen wie werkelijk reclame consumeerde, hoefden alleen deze gebruikers te worden betaald. Met de juiste tools kan immers precies worden onderzocht wat de potentiële klant zoekt en hoeveel concurrentie er is op dit product of de dienst.
Internet: begin van online marketing
Laten we eens kijken naar enkele onderdelen van de huidige online marketing:
- Zoekmachineoptimalisatie (SEO)
- Adverteren in zoekmachines (SEA)
- Sociale media marketing
- E-mailmarketing
Met de nieuwe mogelijkheden van het internet worden theorieën van vorige perioden compleet van tafel geveegd. Bovendien is het dankzij een heleboel data nu mogelijk om gebruikersgegevens te analyseren en zo het personaliseren van marketing te maximaliseren.
Door mobieltjes, laptops en tablets hebben gebruikers nu altijd en overal toegang tot aanbiedingen, in plaats van alleen voor de TV of in een tijdschrift geconfronteerd te worden met reclame.
Wat gebeurde er in de afgelopen jaren?
In de afgelopen 5 jaar heeft er een herinterpretatie van het begrip marketing plaatsgevonden. Sociale netwerken boomden. Influencermarketing op Instagram, businessmarketing op LinkedIn, videomarketing op TikTok. Uitwisseling tussen bedrijven en klanten is makkelijker dan ooit.
Klinkt allemaal mooi en aardig, maar er is één nadeel: hoe groter het aanbod aan producten, des te agressiever de maatregelen om de klant voor zich te winnen. En te veel marketing en advertenties schrikken alleen maar af. De oplossing daarvoor is content marketing. Dat wil zeggen: reclame mag niet aanvoelen als reclame, oftewel als onderbrekend en storend, maar als meerwaarde en welkome informatie.
Samenvattend heeft marketing zich door de jaren ontwikkeld van een productoriëntatie, naar een klantoriëntatie en uiteindelijk naar een netwerkoriëntatie.
Maar de aanpassing aan de “nieuwe” communicatiekanalen en het mediaverbruik die het digitale tijdperk met zich heeft meegebracht, is nog niet voltooid.
Maar: de traditionele marketing is niet volledig dood. Er moet alleen worden gekeken wat wanneer zinvoller is en waarbij welke vorm van marketing meer kansen kan bieden.